مهرداد درویشپور:ایران در مسیر موقعیت انقلابی
گفتگو بی بی سی با مهرداد درویشپور، جامعهشناس
با گذشت 9 هفته اعتراضهای سراسری در شهرهای بزرگ و کوچک ایران ادامه دارد. بر اساس برخی گزارشها از سمیرم در استان اصفهان، معترضان شهرداری، حوزه علمیه و دفتر نماینده مجلس این شهر را آتش زدهاند.
در گفتگو با بی بی سی از جمله گفتم اعتراضاتی ساختارشکنانه که با خیزش دی ماه آبستن یک انقلاب شد عمدتا به صورت تک موردی، پراکنده، مطالباتی و زنجیره ای ادامه یافت و فرازهای عمومی آن سالانه بود (نظیر خیزش آبان 98 و خوزستان 1400 تا خیزش اخیر در 2041). حال آن که با جرقه انفجار قتل ژینا (مهسا) امینی، ابرجنبش و انقلاب زنانه ای شکل گرفته که طی دوما از یک سو از خصلتی اینترسکشونال ومتکثر برخوردار است (همپوشی یافتن جنبش زنان، اتنیکی، کارگری، جوانان، دانشجویی و...) و از سوی دیگر با سه محور 1 زن، زندگی، ازادی 2 همبستگی (با رویکرد تبعیض ستیزانه) و 3 همگرایی علیه استبداددینی و نظام حاکم همچون خواسته های مشترک و همگانی توانسته است به فراگیری و عمومی شدن هرچه بیشتر این جنبش یاری رساند. این به رغم آن است که زنان و جوانان همچنان پیش قراولان ابرجنبش زن، زندگی، ازادی به شمار می روند. سیاست دوگانه حکومت مبنی بر سرکوب و فرسایشی کردن این جنبش (یا تبدیل آن به مسئله اتنیکی با نحوه برخورد خشن تر در کردستان و زاهدان) کاملا شکست خورد. تداوم بی وقفه و زنجیره ای این اعتراضات که با پیوستن دانشجویان، شهرهای بزرگ و کوچک و حتی روستاها و در هم آمیختن آن با اعتصابات در طی این دوماه که نشانه اراده تسلیم ناپذیر مردم به برچیدن حکومت اسلامی و مسیر بازگشت ناپذیر این تحولات است، با برآمد گسترده تر در چهلم قتل مهسا و اکنون در سالگرد خیزش آبان نشان از حرکت به سوی مسیر موقعیت انقلابی در ایران دارد. در واقع خصلت ادواری اعتراضات بزرگ از فواصل سالانه به خیزش بزرگتر ماهانه و حتی چند هفتگی در تداوم اعتراضات روزانه بدل شده است. رفتار حکومت در گلوله باران مردم در مترو و کشتن کودکان نشان از دستپاچگی حکومتی دارد که دیگر نمی داند چگونه با این موج روبرو شود. تداوم این روند ایران را به سمت موقعیت انقلابی سوق خواهد داد. موقعیتی انقلابی موقعیتی است که درآن نه تنها دیگر پائینی ها نمی خواهند بلکه بالایی ها نیز دیگر نمی توانند به مانند گذشته حکومت کنند. البته هنوز از این موقعیت بدور هستیم اما اگر این موج همچنان تدوام یابد می تواند به آنجا سوق پیدا کند.
در پاسخ به پرسش این که چگونه آن موقعیت انقلابی ایجاد خواهد شد که تعادل قوا را برهم زند، گفتم میلیونی شدن اعتراضات نقش کلیدی در این امر دارد. علاوه برآن تظاهرات باید با اعتصاب عمومی همراه شود. همچنین شاهد شکاف در دستگاه های سرکوب و نظام شویم. سازماندهی و هماهنگی بیشتر در این ابرجنبش که اکنون دیگر با فراخوان ها نقطه اوج می یابد، نشانگر حضور قدرتمندتر رهبران میدانی است که در توانمند تر کردن این جنبش نقش ایفا می کنند. و بالاخره به نقش همبستگی بین المللی ایرانیان و جهان اشاره کردم که اعتماد به نفس این جنبش را افزایش می دهد و فشار بین المللی به حکومت را افزایش می دهد. لینک گفتگو در زیر آمده است.
https://twitter.com/bbcpersian/status/1593695323821670402?s=20&t=eJyttTu8aQaW3PsSo15pZw&fbclid=IwAR3nnm_8kYRdu7OHHzEErY3ffxdAEFq9DuY1jAs9Vj82xfmO0zMaWJwKMrE